30 Mart Dünya Bipolar Günü, dünyada bipolar bozukluğu ile bilinen ünlü ressam Van Gogh’un doğum günü olarak bilinir. Günün anma hedefleri ortasında, bipolar bozukluk üzerine farkındalık yaratmak ve toplumu bu alanda bilinçlendirmek yer almaktadır. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzm. Kln. Psk. Tuğçe Dabağer Dilek Dünya Bipolar Günü ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
“Sık görülen bir ruhsal bozukluk olarak karşımıza çıkıyor”
Dünyada ve ülkemizde sayısı artan Bipolar bozukluğa dikkat çeken Uzm. Kln. Psk. Tuğçe Dabağer Dilek, ”Uluslararası Bipolar Bozukluklar Derneği’nin bilgilerine nazaran, dünyada 60 milyon insan bipolar bozukluğa sahiptir. Bipolar bozukluğun Türkiye’de ki yaygınlığı ise 2 milyondan fazla olarak bilinmektedir. Bu sayı gün geçtikçe artmakla birlikte aileleri ile birlikte 6 milyondan fazla insanı etkilediği görülmektedir. Tıpkı vakitte, Bipolar bozukluğa sahip şahıslarda, bağımlılık hastalıkları, kişilik bozuklukları, dikkat eksikliği hiperaktivite üzere başka bozuklukların görülme sıklığı da yüksek olarak bilinmektedir” dedi.
“Her yaşta beşerde görülebilir!”
Bipolar bozukluğa her insan her yaşta yakalanabildiğini lakin çoğunlukla yetişkinliğin birinci devirlerinde görüldüğünü belirten Uzm. Kln. Psk. Dilek, hayatın makul bir devrinde yaşanan kriz yahut esaslı değişimin bu hastalığı tetikleyebildiğini vurguladı.
“Tedavi edilmezse ömür uzunluğu devam eder”
Hastalığın tedavi edilmediğinde hayat uzunluğu devam edeceğini söyleyen Uzm. Kln. Psk. Dilek, “Bipolar bozukluk, taşkınlık (mani) ile çökkünlük (depresyon) devirlerinin olduğu, duygusal iniş çıkışların ağır olarak sürdüğü lakin kimi devirlerde hastaların olağan ruh hallerine geri dönebildikleri ruhsal bir bozukluk olarak bilinir. Bipolar bozuklukta, kişinin niyet ve ruh durumunda ağır dalgalanmalar görülmektedir. Ruh halindeki bu dalgalanmalar hayat uzunluğu devam eder ve muhakkak devirlerde olağana döner. Hasebiyle, bipolar bozukluğa sahip bireylerin hem depresif periyotlar hem de sevinçli bir ruh haline kapıldıkları periyotlar geçirdikleri söylenebilir” diye söyledi.
“Bipolar bozukluğun oluşumunda birçok faktör etkili”
Uzm. Kln. Psk. Dilek, “Bipolar bozukluğun kesin ve tek bir sebebi yoktur ve oluşumunda birçok faktör birlikte rol oynamaktadır. Biyolojik faktörler (hormonal değişimler, genlerdeki değişim), çevresel faktörler (stres, kayıp, cinsel, duygusal yahut bedensel istismar üzere travmatik tecrübeler) büyük kıymet taşır. Günümüz kaidelerinde da başarılı bir biçimde tanınmakta ve tesirli biçimde tedavi edilebilmektedir” diye belirtti.
“Yargılayıcı ve suçlayıcı haller güzelleşmeyi geciktirir”
Toplumsal damgalanmanın, bozukluğun güzelleşmesinde ve tedavisinde en büyük mani olarak bilindiğini söyleyen Dilek, ”Bipolar bozukluğun tesirleri, bireyin ağır olarak deneyimlediği, uzun bir devri kapsayan bir süreçtir. Bu süreçte, yakın etraftan gelen suçlayıcı, yargılayıcı tutumlar, damgalama, etiketleme hastanın düzgünleşme sürecini olumsuz istikamette etkilemektedir” diye söyledi. Ayrıyeten Dilek, “Durum bu türlü olduğunda hasta tedaviyi reddetme, içe kapanma, izolasyon üzere davranışsal sonuçlar yaratabilirken bir öbür yandan suçluluk, utanç, yetersizlik üzere hislerin oluşmasına neden olur. Kendilerini toplumdan soyutlarlar, toplumsal alakaları zedelenir, depresif belirtiler daha çok artış gösterir. Bu sebeple düzgünleşme gösterebilecek bir durumdayken tedavinin daha çok gerilemesine ve hastalık belirtilerinin artışına neden olur” diye vurguladı.
“Sosyal takviye tedavi için epeyce önemli”
Hasta yakınlarına kıymetli vazifeler düştüğünü vurgulayan Dilek, ”Dış etraftan gelen damgalamalara karşı direnişte olmak, Bipolar bozukluğa sahip bireyin hislerini, sürecini desteklemek, tedaviye ve güzelleşmeye yönelik inancını canlı tutmak, toplumsal omurdaki anayasal hakları hakkında bilgilendirmek, okul, iş ve öbür alakaları hakkında teşvik etmek hayli önemlidir” diye kelamlarını noktaladı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı